Als je zelf gaat bouwen of verbouwen
Tegelijk met de invoering van de omgevingswet is ook de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking gegaan. Als je zelf bouw- of verbouwplannen hebt, krijg je daar sinds 1 januari 2024 mee te maken. Maar ook geldt de nieuwe Omgevingswet in het geval je een evenement wilt organiseren, of als je als ondernemer een loods naast jouw bedrijfspand wilt plaatsen. In al deze gevallen ben jij de initiatiefnemer en moet je uitzoeken of je een vergunning nodig hebt of je een melding moet doen.
Dit zijn de belangrijkste veranderingen voor als je (ver)bouwplannen hebt:
- Het Omgevingsloket is het nieuwe online loket waar je vanaf 1 januari 2024 een vergunning kunt aanvragen, een melding kunt doen of aanvullende informatie kunt verstrekken.
- De bestemmingsplannen van jouw gemeente worden omgevormd tot een omgevingsplan. Dit plan bevat niet alleen informatie over de bestemming van een locatie, maar omvat ook regels voor geluid, bodem en soms ook voor zaken zoals energiemaatregelen en duurzaamheid.
- De Omgevingswet zorgt ervoor dat de overheid sneller beslist over jouw vergunningaanvragen. Een korte procedure is het uitgangspunt. De beslistermijn bij een korte procedure is maximaal 8 weken. Daarna is er nog mogelijkheid tot bezwaar en beroep. Als jouw vergunningaanvraag complex is, kan het zijn dat deze onder een uitgebreide procedure valt. In dat geval is de beslistermijn langer.
- Om jouw idee te verkennen en te toetsen op wenselijkheid en haalbaarheid, kun je gebruikmaken van 'Verken je idee'. Met deze tool kun je zelfs met beperkte informatie al aan de slag.
- Via de Vergunningcheck kun je controleren of je voor jouw plannen een vergunning moet aanvragen of een melding moet doen.
- Als je al weet dat je een vergunning nodig hebt of een melding moet doen, kun je dit regelen via het Omgevingsloket.
Tot de invoering van de nieuwe wet dienden de ontwikkelaars/aannemers bij de gemeente een aanvraag Omgevingsvergunning aan. Het plan werd getoetst aan het bouwbesluit, constructieberekeningen worden beoordeeld en er is een check op de BENG berekeningen en dergelijke. Na afgifte van de vergunning kan de aannemer de bouw starten en controleert de gemeente de bouw. Voor een deel van de nieuwbouwwoningen waarvoor de bouw na 1 januari 2024 van start gaat, vindt die controle niet meer plaats door de gemeente. In die gevallen vindt de controle plaats door de private Kwaliteitsborger. Kern van de wet is dat de bouwer een externe kwaliteitsborger in staat stelt de kwaliteit van de bouw te onderzoeken en daarover verslag uit te brengen.
Een kwaliteitsborger is een onafhankelijk bedrijf dat het ontwerp en de uitvoering van bouwplannen controleert. De kwaliteitsborger kijkt mee bij de uitvoering en geeft achteraf een verklaring af als aan de bouwregels is voldaan. Een kwaliteitsborger moet daarom voldoende kennis en ervaring hebben met alle aspecten van de bouwregels.Heb je een kwaliteitsborger nodig, vraag er dan naar via je aannemer of kijk in het Landelijke Register.
Niet voor alle bouwactiviteiten is een kwaliteitsborger nodig. Voor veel kleine verbouwingen waarbij de constructie niet verandert en ook de brandveiligheid niet in het geding is, is geen vergunning nodig. Ga je echter een woning, een bedrijfshal of een fietsbrug bouwen dan moet je wel een kwaliteitsborger inschakelen. Voor grotere gebouwen blijft de gemeente nog een aantal jaren de vergunning verlenen. Voor welke bouwactiviteiten je een kwaliteitsborger moet inschakelen of een vergunning aanvragen vind je via het Omgevingsloket en in de folder De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen: gevolgklassen of kijk op www.iplo.nl/wkb
Wat betekent dit voor de koper van de nieuwbouwwoning?
Bij een nieuwbouwproject ligt het initiatief voor het bouwproject veelal bij de ontwikkelaar. Hij schakelt de aannemer in voor de realisatie van het bouwplan. De WKb ziet de aannemer als opdrachtgever van de kwaliteitsborger. Volgens de wet krijgt de initiatiefnemer/ontwikkelaar echter géén inzage in de voortgang. Ook meldingen over (tijdelijke) gebreken blijven buiten diens beeld. Wel krijgt de ontwikkelaar de eindverklaring.
En dan de koper van de woning? De koper is geen initiatiefnemer. Door de (Koop-)Aannemingsovereenkomst zou je de particulier als opdrachtgever van de aannemer kunnen beschouwen. Dat is in de wet niet zo geregeld. Wel regelt de wet dat de aannemer gedurende de bouw een Consumentendossier moet samenstellen. Dit dossier wordt bij oplevering van de woning, tezamen met de door de gemeente goedgekeurde verklaring aan de koper overhandigd.
Een kwaliteitsborger is een onafhankelijk bedrijf dat het ontwerp en de uitvoering van bouwplannen controleert. De kwaliteitsborger kijkt mee bij de uitvoering en geeft achteraf een verklaring af als aan de bouwregels is voldaan. Een kwaliteitsborger moet daarom voldoende kennis en ervaring hebben met alle aspecten van de bouwregels.Heb je een kwaliteitsborger nodig, vraag er dan naar via je aannemer of kijk in het Landelijke Register.
Niet voor alle bouwactiviteiten is een kwaliteitsborger nodig. Voor veel kleine verbouwingen waarbij de constructie niet verandert en ook de brandveiligheid niet in het geding is, is geen vergunning nodig. Ga je echter een woning, een bedrijfshal of een fietsbrug bouwen dan moet je wel een kwaliteitsborger inschakelen. Voor grotere gebouwen blijft de gemeente nog een aantal jaren de vergunning verlenen. Voor welke bouwactiviteiten je een kwaliteitsborger moet inschakelen of een vergunning aanvragen vind je via het Omgevingsloket en in de folder De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen: gevolgklassen of kijk op www.iplo.nl/wkb